Şubat 2016
İzlediklerim -51-
Yay - Yön: Kim Ki-duk
Rota 31
planladıklarım
1. Orhan Pamuk’un Kırmızı Saçlı Kadın adlı son romanını bir an önce okumalıyım ve Orhan Pamuk’un roman kahramanları üzerine detaylı bir araştırma yapmalıyım.
2. Daha önce Bir Entelektüelin Mutlaka Yapması Gerekenlerismiyle vaftiz ettiğim projemi Mutlaka Yapmam Gerekenler olarak değiştirip bu başlık altında okumam gereken kitapları, izlemem gereken filmleri, dinlemem gereken müzikleri, görmem gereken yerleri, öğrenmem gereken bilimsel ve tarihi olayları, görmem gereken resimleri listelemeliyim. Ve bunları video formatına dönüştürüp Youtube kanalımda yayınlamalıyım.
3. Çok uzun zamandır merakla araştırdığım yazar-şair-yönetmen-ressam-müzisyen dostlukları üzerine bir yazı kaleme almalıyım. Bu tür dostlukların üretilen sanat eserleri üzerine etkilerini araştırmalıyım.
4. Cannes, Berlin, Venedik Film Festivallerinde en iyi film ödülü kazanan filmlerin listesini çıkarmalıyım ve izlemeyi planladığım filmlerin içine bu filmlerden de serpiştirmeliyim.
5. Bir süredir kafamı kurcalayan “İyi bir sanat eseri ortaya koymak için daha önce üretilmiş sanat eserlerini çok iyi bilmek gerekir mi?” sorusuna bir cevap bulmalıyım.
Resim Defteri -69-
Venüs'ün Doğuşu - William-Adolphe Bouguereau
Okuduklarım -141-
Bir Kış Gecesi Eğer Bir Yolcu - Italo Calvino
Gündemdekiler -11-
• 66. Berlin Film Festivali 11-21 Şubat tarihleri atasında sinemaseverlerle buluşacak. Festivalde Ahu Öztürk’ün Toz Bezi adlı filmi de Forum bölümünde gösterilecek.
• Enis Batur’un Seyahatnamesinin İstanbul cildi olan Cinlerin İstanbul’u adlı kitap Remzi Kitabevi etiketiyle raflardaki yerini aldı.
• V. İstanbul Uluslararası Opus Amadeus Oda Müziği Festivali 11 Şubat-2 Mart tarihleri arasında gerçekleştirilecek.
• Alman yazar Goethe’nin aynı adlı eserinden uyarlanan Faust operası 13 Şubat’tan itibaren Kadıköy Belediyesi Süreyya Operası’nda seyirciyle buluşacak.
• Varlık Dergisi Şubat 2016 tarihli 1301. sayısının kapak konusu olarak “Ütopya’nın 500. Yılında Yok Ülkenin Peşinde”yi belirlemiş.
İzlediklerim -50-
Gönül Yarası - Yön: Yavuz Turgul
Gece XCV
2 Şubat 2016
Salı
Italo Calvino’nun Bir Kış Gecesi Eğer Bir Yolcu adlı romanını okurken uzunca bir süre önce planladığım ama bir türlü hayata geçiremediğim bir proje de zihnimi kurcalamaya başladı.
Aslında sonrasında Bir Kitabın İzleği adını verdiğim başka bir projeye evrilen bu projenin ilk halinde bir roman yazma fikri hâkimdi. Önce bir roman yazacaktım ve eş zamanlı olarak o romanı okuyan bir okurun zihninden geçenleri de kaleme alacaktım. Kitabın bir sayfasında roman ilerlerken hemen karşı sayfasında da bir okurun zihnindeki düşünceler ilerleyecekti. Yani bir roman ve bu romanı okuyan bir kişi yaratacaktım ve iç içe geçmiş düşünceler yumağıyla okurlara başka okurlarla aynı düşüncelere ve farklı bakış açılarına sahip olabileceklerini hissettirmeye çalışacaktım. Elbette ki bu projeyi hayata geçirmek planlamak kadar kolay olmadığı için bir Penguen Kolu/Kanadı olarak kaldı. Hatta bir süre sonra başka bir projeye evrildiği için bu ilk halini kaleme almayı bile düşünmemişim. Şimdi bu fikri anımsatan bir romanın etkisi altına girince tekrardan hatırlamış oldum.
Aslında en çok aklımdan geçen tüm düşünceleri kayıt altına alamadığım için pişmanlıklar yaşıyorum. Tabii ki tüm düşüncelerimizi yazmak mümkün değil ama en azından aklımdan geçenleri kabaca not alabilsem ilerde çok güzel fikirlerin zihnimden geçtiğini görerek yazının büyüsüne daha fazla kapılacağım. Ve tabii ki bu sayede yazacak daha fazla şeyim olacak heybemde.
2şubat’16 gecesi edirne
Tuna BAŞAR
Okuma Günlüğü -16-
1 Şubat 2016 Pazartesi
Enis Batur’un Basit Bir Es* adlı kitabını edinip sayfalarını karıştırınca bir Oulipo metniyle karşı karşıya olduğumu fark etmiştim. Uzunca bir süre önce Oulipo Akımı hakkında biraz araştırma yapmıştım ve oyun oynamayı seven edebiyatçılarla karşılaşmıştım. Zaten bu araştırmaya beni iten de Enis Batur’un çıkardığı kitap-lıkdergisinin Oulipo temalı sayısıydı. Özellikle matematik ve edebiyatı bir araya getirip okura edebi bir oyun sunmaya çalışıyordu bu yazarlar. Raymond Queneau mesela. Biçem Alıştırmaları adıyla Türkçe’ye çevrilen kitabında bir olaydan yola çıkarak 99 farklı metin kuruyordu. Bu çalışmanın bir benzeri Ferit Edgü imzasıyla Yazmak Eylemi adındaki kitaptır. Bu akımın önemli bir temsilcisi olan George Perec’in içinde hiç “e” harfi geçmeden yazdığı kitap da önemli bir Oulipo kitabıdır. Akımın diğer bir önemli temsilcisi de Italo Calvino’dur. Ve onun Bir Kış Gecesi Eğer Bir Yolcu adlı romanı…
Uzun zamandır okumak istediğim fakat bir türlü okuyamadığım kitaplardan biridir bu kitap. Şimdi elime almış okumaya çalışırken yine Oulipo etkisi zihnimi sarıyor. Keşke kitap-lık’ın o sayısı yanımda olsa da önce dergiyi okuyup sonra romana geçsem demekten kendimi alamıyorum.
Italo Calvino, bizi bu romanında on farklı roman başlangıcına götürüyor. Her bir bölümü okurken yeni bir romana başlama hissiyatı veren bu kitap aynı zamanda okur olma durumuna da ışık tutuyor. Yazar bir yandan roman cümlelerini kurarken bir yandan da okurun içinde bulunduğu ruh halini betimliyor. Yani hem yazar olarak romanını yazıyor hem de okur olarak yazdığı romanı okuyor. Ve biz okurlar da bu iki durumu bir arada yaşıyoruz.
Aslında bir nevi oyun oynuyor yazar. Hem kendisiyle hem de biz okurlarıyla. Bir yandan da okuma edimi üzerine yorumlar getiriyor. Başlangıç bölümü bile okura farklı bir kitapla karşı karşıya olduğunu hissettiriyor: “Italo Calvino’nun Bir Kış Gecesi Eğer Bir Yolcu adlı yeni romanını okumaya başlamak üzeresin. Rahatla. Toparlan. Zihnindeki bütün düşünceleri kov gitsin…”
Biz de yazarın dediği gibi yapalım ve kendimizi kitaba teslim edelim.
Resim Defteri -68-
Uyuyan Venüs - Giorgione
Okuduklarım -140-
Sözcükler - Melih Cevdet Anday
Tarihsel Bir Roman Yazarken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Umberto Eco, Gülün Adı romanını yeniden gözden geçirirken karşılaştığı hataları ve yaptığı düzeltmeleri şu şekilde açıklamış: “Ortaçağ’a ait bazı belgelerin hızlı olarak çevrilmesinden kaynaklanan birtakım yanlışları düzelttim; örneğin o çağın kurutulmuş bir bitki koleksiyonunda bulduğum cicerbita sözcüğünü cucurbita diye okumuş ve onu balkabağına dönüştürüvermişim. Oysa balkabağı Ortaçağ’da bilinmiyordu ve kıtamıza, daha sonra, Amerika’dan gelecekti. Bir yerde dolmalık biberden ve bir kemandan da söz etmem yanlıştı. Benim keman dediğim enstrüman o zamanlar bir çeşit viyola olmalıydı. Bir yerde Adso birkaç saniyede bir şeyler yaptığını anlatır, oysa Ortaçağ’da zaman ölçüsü olarak saniye kavramı yoktu. Öykü, bir Ortaçağ metninin ondokuzuncu yüzyılda Fransızcadan yapılan çevirisi olarak aktarıldığı için saniyelerin sayımı Rahip Vallet’ye ait olarak gösterilebilirdi ve olduğu gibi bırakılabilirdi, ama romanımı yeniden gözden geçirmeye ve düzeltmeye karar verdiğim için titiz davranmak istedim.”*
Okurun çok fazla dikkatini çekmeyecek fakat anlatılan dönemle ilgili bilgi sahibi kişiler için rahatsızlık verecek bu hatalar büyük bir yazar için gerçekten üzüntü verici ki Umberto Eco da bunu içtenlikle belirtiyor, fakat bu denli önem arz etmeyen hatalar Türk edebiyatındaki tarihsel romanlarda yapılsa, ki daha büyükleri sürekli yapılıyor, yazarlarımız ve bazı eleştirmenlerimiz nasıl tepki verirler? “Bu sadece bir roman, tarih kitabı değil!” diyeceklerini duyar gibiyim. Zaten bu tarz savunmaları defalarca duyduk. O nedenle Umberto Eco’nun bu açıklamasını dikkatle okumakta fayda var.
Tuna BAŞAR
* Umberto Eco, Gülün Adı, Can Yayınları, 23. Baskı, 21. sayfadaki “Yeni Baskıya Not” başlıklı bölümün ikinci paragrafı
Gece XCIV
1 Şubat 2016
Pazartesi
Bir süredir sözlükler, ansiklopediler ve başvuru kitapları daha fazla ilgimi çeker oldu. Bir mitoloji sözlüğünü elime alıp saatlerce vakit geçirir oldum veya bir ansiklopedinin sayfaları arasında kendimi kaybetmeye başladım. Sanat ve sinema üzerine yazılmış kitaplar için de geçerli aynı durum.
Oysa eskiden daha çok roman, öykü gibi kurgu kitaplar, edebi denemeler ve şiirlerle daha çok vakit geçirirdim. Yine bu tür edebiyat kitapları okuma vazgeçilmezlerim ama nedenini bilmediğim bir öğrenme açlığı da oluşmaya başladı içimde yeniden. Her geçen gün de bu açlık artıyor…
Özellikle Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi, Azra Erhat’ın Mitoloji Sözlüğü, Resim Teksoy’un Sinema Tarihi ve Ansiklopedik Sinema Terimleri Sözlüğü, Metin Sözen ve Uğur Tanyeli’nin hazırladığı Sanat Sözlüğü, NTV Yayınları’ndan çıkan Sanatın Yeni Tarihi ve Bilgi Küpü, İrkin Aktüze’nin hazırladığı Müziği Okumak ve Ansiklopedik Müzik Sözlüğü, Antal Szerb’in Dünya Yazın Tarihi, NTV Yayınları Başvuru Kitapları serisinden çıkan Sanat, Film, Mitoloji, Mimarlık ve Dünya Tarihi kitapları, Behçet Necatigil’in Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü, Vural Sözer’in hazırladığı Müzik Terimleri Sözlüğü, İnkılâp Görsel Rehberler’i Film, Sanat, Mitoloji ve Felsefe, Osman Korkmaz Karamanoğlu’nun hazırladığı Ansiklopedik “İzm”ler Sözlüğü, Alfa Yayınları’ndan çıkan Müzik Atlası, YKY tarafından basılan Tarih Boyunca Sanat ve Mitoloji/Hayali Dünyalara Eksiksiz Rehber ile Gombrich’in Sanatın Öyküsü adlı başvuru kitapları elimden düşmez oldu. Herhangi birini elime alınca uzunca bir süre o kitaptan ayrılamıyorum ve öğrendiğim şeyler karşısında ne kadar da bilgisiz olduğumu üzülerek fark ediyorum.
Bu tarz kitapların kütüphanemdeki sayısını arttırmalıyım ve bir süre önce planladığım Öğrendiklerim projemi bu kitaplar eşliğinde başlatmalıyım. Her öğrendiğim bilgiyi not alıp o konu hakkında detaylı araştırmalar yapıp sonra da bunlar üzerinden detaylı metinler ortaya çıkarmalıyım.
1şubat’16gecesi edirne
Tuna BAŞAR
Gündemdekiler -10-
• Sel Yayınları, Enis Batur’un sanat ve edebiyat üzerine yazdığı denemeleri toplu halde yayınlamaya devam ediyor. Son Modernler, Yazının Sınır Boyuna Yolculuk ve Karanlıktan Işık Yontanlar’ın ardından Öteki Pusula da raflardaki yerini aldı.
• Orhan Pamuk’un yeni romanı Kırmızı Saçlı Kadın YKY etiketiyle yayınlandı.
• Notos Öykü Dergisi Şubat-Mart 2016 tarihli 56. Sayısında önemli bir soruşturmayla okur önüne çıkıyor. Dergi 10. Büyük soruşturmasında Yüz Yılın 40 Filmi’ni belirliyor.
• 27. İstanbul Uluslararası Kısa Film Festivali 3-10 Şubat 2016 tarihleri arasında sinemaseverlerle buluşacak.
• İstanbul Modern, Yönetmenlerle Buluşma dizisinin üçüncüsünde Zeki Demirkubuz’u ağırlıyor. 4-14 Şubat tarihleri arasında yönetmenin filmlerinin gösterileceği etkinlikte 4 Şubat 2016 Perşembe Saat 19:00’da yönetmenle bir söyleşi de gerçekleştirilecek.
Tuna BAŞAR
Rota 30
planladıklarım
1. Youtube için her videoda en az 5 resimden bahsedeceğim Resim Defteri videoları hazırlamalıyım ve bir an önce Resim Yazıları adlı projeme başlamalıyım.
2. Yakın zaman önce kaybettiğimiz Tahsin Yücel’in romanlarına ve öykülerine odaklanıp Tahsin Yücel üzerine bir yazı yazmalıyım.
3. Ansiklopedilerin hatırlattıkları üzerine yazdığım Gece’den yola çıkarak ansiklopediler üzerine bir deneme kaleme almalıyım ve benim için önemli olan maddeler eşliğinde kendi ansiklopedimi oluşturmalıyım.
4. Yazılarımda Adı Geçenler adlı projem için eski yazdığım yazıları gözden geçirip alfabetik bir liste oluşturmalıyım.
5. Önemli sanatçılar, yazarlar, şairler, müzisyenler ve ressamlar hakkında detaylı portre yazıları yazmalıyım ve bu yazılar eşliğinde eserlerinden örnekler sunmalıyım.
Tuna BAŞAR
Okuduklarım -139-
Gece - Bilge Karasu
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)