19 Mart 2014
Çarşamba
Son günlerde Enis Batur ve Selçuk Altunokumalarına ağırlık verdim. Enis Batur’un deneme kitaplarını ardarda okuyorum. Ölesiye Sanat’la başlamıştım okumaya. Smokinli Berduş, Kırkpâre ve şimdi de Aciz Çağ, faltaşları. Selçuk Altun’un da Kitap İçin 3 adlı kitabını okurken yeni romanı “Sol Omzuna Güneşi Asmadan Gelme” çıkınca hemen bu kitabı da okudum ve bir başka Selçuk Altun romanı “Senelerce Senelerce Evveldi” beni kendine çekti. Sanırım “Bir Sen Yakınsın Uzakta Kalınca”yı da okuyacağım birkaç gün içinde. Bir yandan da yeniden Cemal Süreya şiirlerine dönüş yapıyorum. Arka arkaya iki yeni Cemal Süreya şiir kitabı okur karşısına çıkarıldı YKY tarafından. İlk şiir kitabı Üvercinkayeniden basıldı Sevda Sözleri’nden ayrı olarak. Bir de şairin eşi Elif Sorgun tarafından seçilen şiirlerden oluşan Bir Kırlangıcın Daha Var yayınlandı. Sanırım bu iki kitap sonrasında Sevda Sözleri’ni de tekrar okuyacağım.
Bu kitapları ve şiirleri okurken aklıma önemli bir soru işareti de takılmadı değil: yazarlar, şairler eserlerini üretirken başka yazarlardan ne şekilde etkileniyorlar? Özellikle Cemal Süreya’nın Üstü Kalsın şiiri bana bu soruyu sordurdu. Çünkü son zamanlarda üzerinde yoğunlaştığım diğer bir şair olan Behçet Necatigil’in Kapalı Çarşı adlı kitabında yer alan Lâdes adlı şiire bir çağrışım yaratıyor Üstü Kalsın bende. Elbette ki birebir aynılık söz konusu değil fakat Cemal Süreya’nın bu şiirden etkilenmiş olabileceğini düşünüyorum. Bir de Enis Batur’un Aciz Çağ, faltaşları adlı kitabındaki Candan Günce başlıklı denemesinde geçen Çaprazlama Günlük fikri beni Ayfer Tunç’un Suzan Defter öyküsüne götürdü. Ayfer Tunç, Suzan Defteri yazmadan önce Enis Batur’un bu fikriyle karşılaşmış olabilir mi?
Tabii ki bunlar sadece birer soru. Ama beni asıl ilgilendiren yazarların, şairlerin yazma sürecinde nelerden etkilendikleri. Neler sayesinde yeni fikirlere yöneldikleri. Nelerin zihinlerinde ışık çakmasına sebebiyet verdiği. Keşke bir fırsat olsa da yazarların, şairlerin etkilenme durumlarını daha yakından gözlemleyebilsek.
Aslında bir de hiç farkına varılmayan etkileşimler söz konusu yazan kişiler için. Bir ara karşısına çıkıp da dikkatini pek çekmeyen, ama bilinçaltının derinliklerine atılmış olan fikir zerrecikleri günün birinde yazma sürecine direkt etki ediyor. Kendi yazma sürecimi bu düşünce çerçevesinde gözden geçirmeliyim. Beni nelerin etkilediğini, nelerin yazmaya yönlendirdiğini, yazdıklarımda kimlerin ne gibi etkileri olduğunu araştırmalıyım.
on9mart’14gecesi edirne
Tuna BAŞAR
Yorum Gönder